I. Những điều quan trọng cần chú ý khi tư vấn phá thai an toàn
Ai có thể tư vấn:
+ Nhân viên y tế/bác sĩ được đào tạo hoặc có khả năng phù hợp.
+ Lý tưởng nhất là có nhân viên chuyên trách làm tư vấn.
Khi nào nên tư vấn:
+ Trước, trong và sau thủ thuật.
+ Trong khi tư vấn chính thức vào thời điểm nào đó trong lần đến cơ sở y tế.
Vai trò của cán bộ tư vấn:
+ Giúp chị ấy làm rõ các suy nghĩ, cảm xúc và quyết định.
+ Đảm bảo rằng trả lời các câu hỏi của người phụ nữ.
+ Chuyển tuyến tới các dịch vụ bổ sung nếu cần thiết.
+ Đảm bảo rằng người phụ nữ tự nguyện cam kết tiến hành thủ thuật
Các thách thức khi tư vấn:
+ Không có đủ thời gian.
+ Chính người phụ nữ có mâu thuẫn về cảm xúc và tình trạng tinh thần.
+ Văn hóa và ngôn ngữ khác nhau.
+ Cán bộ tư vấn quá tải hoặc “kiệt sức”.
Ba thành tố của tư vấn:
+ Riêng tư kín đáo.
+ Bí mật.
+ Ra quyết định khi đã có đầy đủ thông tin.
Tư vấn có thể
• Giúp người phụ nữ khai thác các cảm xúc về hoàn cảnh của chị ấy.
• Giúp chị ấy ra quyết định sau khi hiểu rõ toàn bộ các thông tin chính xác.
Giao tiếp Hiệu quả:
• Chăm chú.
• Sử dụng các đầu mối không lời để biểu đạt sự lo lắng.
• Sử dụng câu hỏi mở.
• Dùng các từ khuyến khích.
• Chú ý đến những từ ngữ người phụ nữ nói.
• Quan sát các đầu mối không lời của người phụ nữ.
• Giúp chị ấy khám phá cảm xúc của bản thân.
• Sử dụng từ y tế theo cách mà người phụ nữ hiểu được.
Các lựa chọn:
• Tiếp tục giữ thai
+ Nuôi con.
+ Cho làm con nuôi.
• Chấm dứt thai
Quyết định chấm dứt thai:
• Bí mật thông tin về dịch vụ.
• Tuổi thai.
• Các phương pháp phá thai hiện có.
• Các loại thuốc giảm đau sẵn có.
• Các xét nghiêm cần làm.
• Nếu có thể, xác định các bất thường thai nhi hoặc các chỉ định khác.
• Xin phép xử trí tai biến, nếu cần.
Lựa chọn thủ thuật:
• Sự khác nhau giữa các phương pháp.
• Sẽ tiến hành những gì trong và sau thủ thuật.
• Chị ấy sẽ cảm thấy như thế nào.
• Thủ thuật sẽ kéo dài trong bao nhiêu lâu.
• Tác dụng phụ, nguy cơ, và tai biến có thể gặp.
• Chăm sóc sau thủ thuật và khám lại.
Kết thúc một cuộc tư vấn:
• Tóm tắt các khái niệm chính.
• Hỏi xem người phụ nữ còn thắc mắc gì thêm không.
• Đảm bảo rằng chị ấy hiểu rõ các thông tin.
• Cung cấp các hướng dẫn bằng văn bản hoặc chuyển tuyến.
• Giải thích những gì cần trông đợi gì vào các lần khám.
II.Tư vấn trước thủ thuật
Chào hỏi
Đây là bước đầu tiên trong 6 bước của tư vấn. Nói chung khi khách hàng đến dịch vụ phá thai cho dù nguyên nhân gì thì phá thai cũng là một sang chấn cả tinh thần lẫn thể chất. Chắc chắn là khách hàng đã phải trăn trở nhiều ngày mới quyết định phá thai ,do đó tinh thần và quyết định của khách hàng hoàn toàn phụ thuộc vào thái độ và hành vi cư xử của người cung cấp dịch vụ. Muốn gây được ấn tượng tốt để khách hàng có cảm giác như trút được gánh nặng người cung cấp dịch vụ cần nhẹ nhàng, tế nhị, cởi mở thông cảm xoá bỏ sự ngăn cách ngay từ những giây phút đầu tiên tiếp xúc.
Tuỳ theo tuổi tác của khách hàng người cung cấp dịch vụ chọ cách xưng hô phù hợp tạo mối quan hệ thân mật nhưng đảm bảo lịch sự và tôn trọng khách hàng. Việc gọi đúng tên khách hàng cũng có thể tạo được ấn tượng tốt vì khách hàng cảm thấy vấn đề của bản thân họ được tôn trọng và quan tâm chu đáo.
Mời khách hàng ngồi đối diện nói chuyện trực tiếp và nhìn vào KH với thái độ thân thiện Thông thường thì khách hàng đã có những quyết định riêng của mình nhưng cũng rất băn khoăn và thậm chí lo sợ. Người cung cấp dịch vụ phải nhấn mạnh rằng tất cả những điều riêng tư của khách hàng sẽ được tuyệt đối giữ bí mật trừ khi khách hàng muốn thông báo cho một người nào đó theo ý muốn của bản thân họ.
Hỏi nhu cầu và lý do phá thai của khách hàng
Khi khách hàng đến cơ sở cung cấp dịch vụ đều có mục đích là phá thai nhưng mỗi người có một lý do riêng. Qua thực tế chúng tôi thấy có tới gần hai mươi lý do mà khách hàng đưa ra để phá thai và đa số khách hàng có ít nhất từ 2 lý do trở lên. Người cung cấp dịch vụ phải biết đặt những câu hỏi nhẹ nhàng tế nhị để khách hàng thoải mái và dễ dàng trả lời đồng thời gợi ý để khách hàng nói hết những băn khoăn lo lắng của họ.
Những lý do đặc biệt tế nhị ở vị thành niên và những thai nghén ngoài hôn nhân cần có những tư vấn đặc biệt và phải quan tâm hơn đến riêng tư nhưng không tò mò và càng tránh chạm đến nỗi đau của họ. Cách tốt nhất là thông cảm chia sẻ và động viên khách hàng để làm vơi đi nỗi đau và phiền muộn của họ.
Hỏi khách hàng tại sao lại biết họ có thai
Hỏi về ngày kinh cuối cùng để tính tuổi thai. Những biểu hiện nghén như buồn nôn thường là thai đầu tuần thứ 7 mặc dù không đúng hết cho mọi trường hợp.
Hỏi KH đã làm xét nghiệm thử thai hoặc siêu âm chưa để khẳng định chắc chắn là có thai và thai phải ở trong tử cung để tránh những trường hợp hút thai quá sớm khi thai chưa vào buồng tử cung hoặc chửa ngoài tử cung.
Hỏi xem trong khi có thai nếu ra máu đen và kéo dài không để loại trừ thai lưu hoặc chửa trứng vì có những nguy cơ có thể ảnh hưởng tới tính mạng.
Hỏi về tình hình gia đình, tình trạng hôn nhân, kinh tế.
Thai nghén ngoài giá thú là một stress cho khách hàng cho nên nếu không được động viên, an ủi chia sẻ thì sự mặc cảm và lo sợ cùng với nỗi đau đớn khi tiến hành thủ thuật mà không giảm đau tốt có thể dẫn đến tai biến như choáng hoặc ngừng tim.
Kinh tế gia đình cũng có những ảnh hưởng đặc biệt. Sự lo lắng phải chi trả cho thủ thuật hay thuốc men là một điều cần quan tâm vì nhiều khi họ không đủ điều kiện để thực hiện những chi phí cho cuộc phá thai. Đặc biệt vị thành niên khi còn là học sinh thì càng không đủ kinh phí để chi trả nên họ không dùng thuốc hoặc dùng không đầy đủ sẽ dẫn đến nguy cơ nhiễm khuẩn sau thủ thuật.
Tiền sử sản phụ khoa
Cần biết về tiền sử sản phụ khoa để tiên lượng cho thủ thuật. Nếu thai lần đầu CTC cứng, chít hẹp sẽ khó khăn khi làm thủ thuật. Nếu tử cung có sẹo như mổ đẻ, mổ bóc nhân xơ, tử cung có vách ngăn thì nguy cơ sang chấn tử cung nhiều hơn khi NPT. Mặt khác khi biết tiền sử sản phụ khoa cũng giúp thầy thuốc đưa ra những lời khuyên cụ thể và chính xác.
Tiền sử các bệnh tật khác.
Ý kiến của chồng hoặc bạn tình : đồng ý, không đồng ý, phản đối.
Sự đồng tình ủng hộ của chồng hoặc bạn tình làm cho KH cảm thấy yên tâm hơn. Nếu có sự chia sẻ sâu sắc thông cảm của bạn tình sẽ là nguồn động viên và chỗ dựa tinh thần sự nâng đỡ cho khách hàng sau phá thai.
Khách hàng đã biết gì về dịch vụ phá thai
Lý do vì sao có thai lần này. Những lý do thất bại về các biện pháp tránh thai, tôn giáo, kinh tế, hoàn cảnh gia đình, hôn nhân, sức khoẻ.
Đã từng nghe về dịch vụ phá thai chưa?
Những tin đồn về dịch vụ phá thai như thế nào?
Ý kiến của KH về dịch vụ này như thế nào?
Giới thiệu với khách hàng về các phương pháp phá thai
Hút thai.
Nạo thai.
Phá thai bằng thuốc.
Những việc cần phải làm trước khi tiến hành phá thai
Việc thông báo cho khách hàng những việc cần làm trước khi phá thai là rất quan trọng vì nó vừa phục vụ cho việc tiến hành thủ thuật vừa làm cho khách hàng giảm bớt sự căng thẳng bỡ ngỡ khi tiến hành thủ thuật.
Khách hàng được giải thích những việc cần làm để phục vụ cho thủ thuật gồm:
+ Phải xét nghiệm HCG trong nước tiểu hoặc siêu âm để chắc chắn có thai.
+ Phải thăm khám lâm sàng: là việc bắt buộc mặc dù có thể làm KH không thoải mái. Điều này quan trọng vì qua thăm khám một lần nữa để đánh giá một cách tương đối tuổi thai, tư thế tử cung đồng thời phá hiện những bất thường của đường sinh dục, và những bệnh lý của tiểu khung và đường sinh dục để tiên lượng cuộc phá thai có thuận lợi hay không.
+ Khách hàng cũng phải được khám nội khoa để phát hiện bệnh lý kèm theo để tránh tai biến đáng tiếc có thể xảy ra.
+ Phải làm các thủ tục hành chính bắt buộc như làm hồ sơ, ký cam kết.
Những tai biến của phá thai
Tai biến gần
- Choáng do yếu tố tâm lý như quá lo lắng, không tin tưởng ở người cung cấp dịch vụ, thần kinh quá căng thẳng, không được nghỉ ngơi hoặc giảm đau không tốt hoặc mắc bệnh tim mạch mà không biết trước. Mặt khác, khi đưa ống hút qua cổ tử cung sẽ kích thích hệ thần kinh nội tạng có thể gây choáng. Nếu khách hàng được nghỉ ngơi, an tâm, không lo lắng và giảm đau tốt thì chắc chắn tránh được tai biến này.
- Chảy máu dù ít gặp nhưng băng huyết lại rất nguy hiểm vì có thể tử vong.
- Thủng tử cung nếu dị dạng sinh dục, khách hàng không hợp tác tốt, dãy dụa khi làm thủ thuật hoặc sẹo mổ cũ ở tử cung.
- Nhiễm khuẩn là tai biến thường gặp do sót rau, vô khuẩn không tốt hoặc do khách hàng tự chăm sóc sau thủ thuật không tốt, không dùng kháng sinh đầy đủ hoặc do bản thân có viêm nhiễm đường sinh sản từ trước.
- Sót rau.
Tai biến xa
- Viêm nhiễm gây tắc hoặc chít hẹp vòi tử cung.
- Dính buồng tử cung.
- Chửa ngoài tử cung.